De Personal Profile Map: 'je zenuwstelsel in kaart brengen'

Je zenuwstelsel leren kennen als een innerlijk kompas dat je kun leren lezen

De personal profile map is een tool ontwikkeld door Deb Dana, geïnspireerd op de Polyvagaal Theorie van Stephen Porges. Het is een manier om je eigen autonome zenuwstelsel beter te leren kennen — op een persoonlijke, concrete en compassievolle manier.

Je brengt in kaart hoe jouw lichaam en zenuwstelsel reageren op veiligheid en op stress of dreiging. Welke signalen geven aan dat je je verbonden voelt? Wanneer merk je dat je lichaam zich terugtrekt of zich voorbereidt op actie? En wat helpt jou om weer terug te bewegen richting regulatie, richting veiligheid?

Het resultaat is een innerlijke plattegrond. Geen standaardmodel, maar een visuele kaart van jouw unieke zenuwstelsel.

Polyvagaal Theorie

De Polyvagaaltheorie werd in 1994 geïntroduceerd door Stephen Porges. Hiernaast heeft Deb Dana een grote rol gespeeld in het toepassen van deze theorie binnen de therapeutische context. In haar boek 'De Polyvagaaltheorie in Therapie'beschrijft Dana de Polyvagaaltheorie (PVT) als "de wetenschap van veiligheid".

Het persoonlijk profiel binnen de Polyvagaaltheorie beschrijft hoe jouw autonome zenuwstelsel reageert op stress, veiligheid en sociale verbinding. Dit profiel helpt je te begrijpen welke patronen jij hebt in vechten, vluchten, je afsluiten en verbinden — en hoe je je zenuwstelsel beter kunt reguleren.

Iedereen beweegt op zijn eigen manier door de drie toestanden van het zenuwstelsel:

Ventrale vagale staat – veiligheid & verbinding
Sympathische staat – vechten of vluchten
Dorsale vagale staat – bevriezen of uitschakelen

Waarom is het zinvol om je zenuwstelsel in kaart te brengen?

Je krijgt woorden voor wat er in je gebeurt

Veel mensen worstelen met het gevoel dat ze soms 'overdreven reageren', zichzelf niet begrijpen of geen grip hebben op bepaalde gevoelens of gedragingen. Door je zenuwstelsel beter te leren kennen, kun je je eigen reacties gaan herkennen.

Je normaliseert automatische reacties

Wat soms voelt als “overdreven”, “onverklaarbaar” of “vervelend gedrag”, blijkt in feite een intelligente reactie van je zenuwstelsel op (ervaren) onveiligheid. Je lichaam probeert je te beschermen — ook als dat zich uit in gedrag wat je momenteel niet helpt. Door dit te begrijpen vanuit je zenuwstelsel, ontstaat er mildheid.

Je creëert ruimte voor nieuwe keuzes

Zolang je je niet bewust bent van wat er in jouw zenuwstelsel gebeurt, reageer je vaak automatisch. Door je toestanden te leren herkennen, ontstaat er ruimte om te pauzeren, te voelen wat je nodig hebt, en iets anders te proberen dan je gewend bent.

Vroeg leren herkennen = eerder kunnen reguleren

Hoe beter je je eigen signalen leert (her)kennen, hoe eerder je kleine verschuivingen in je stemming, gedrag of lichaam opmerkt. En dat maakt dat je niet hoeft te wachten tot het escaleert — je kunt eerder bijsturen.

Het geeft je de mogelijkheid om op een niet-dwingende manier terug te bewegen richting veiligheid, verbinding en keuzevrijheid. Je zenuwstelsel wordt een soort kompas dat je helpt navigeren — niet iets dat je moet ‘beheersen’.

Wat werkt voor jou?

Iedereen heeft een ander zenuwstelsel. Waar de één ontspant van contact, heeft de ander eerst ruimte nodig. Wat voor de één een trigger is, kan voor een ander juist een glimmer zijn (een micro-signaal van veiligheid).

Een personal profile map helpt je ontdekken: